برآورد و ریزمتره
یکی از زیرمجموعه‌های مهم در مدیریت پروژه، محاسبات ریزمتره و برآوردهای مالی است که نیاز به درک خوبی از روش‌های ساخت‌و‌ساز دارد؛ این بخش با هدف رسیدن به قیمت مناسب و متناسب با درخواست کارفرما صورت می‌گیرد.
وقتی بخش فنی – مهندسی قصد انجام یک پروژه را دارد باید تمام جزئیات را پیش‌بینی و محاسبه کند در نتیجه قبل از شروع کار، محاسبات و تحلیل‌های مربوطه صورت گرفته و هرآنچه نیاز است در جدولی ثبت می‌شود؛ این موارد تمام بخش‌ها حتی قطر یک حفره کوچک و تعداد آن را در برمی‌گیرد.
انجام برآورد و ریزمتره یک دید وسیع و درعین‌حال شامل ریزترین جزئیات را در اختیار کارفرما و پیمانکار قرار می‌دهد این بخش معیار خوبی برای سنجش میزان دقت و کاردانی یک گروه مهندسی است.
موارد مورد بررسی در این بخش:
نوع تجهیزات و مصالح
در این بخش پس از بررسی مشخصات کامل پروژه مثل طرح‌های مهندسی، نقشه‌ها، مستندات پروژه و غیره انواع مصالح و تجهیزات مورد نیاز برای اجرای پروژه شناسایی می‌شود این عناصر شامل موارد زیر هستند:
-مصالح ساختمانی (سیمان، شن، ماسه، آجر و…)
-تجهیزات و ماشین‌آلات (بیل مکانیکی، جرثقیل و…)
-لوازم جانبی (پایه‌ها، لوله‌ها، اتصالات و…)
پس از شناسایی لازم است که یک لیست کامل از اقلام مورد نیاز تهیه شود این لیست باید شامل جزئیاتی مانند نوع، اندازه و مشخصات فنی هر یک از مصالح و تجهیزات باشد.
حال برای برآورد مقادیر محاسبات حجمی، محاسبه تعداد و ابعاد و تجزیه و تحلیل قیمت صورت می‌گیرد.
مقدار تجهیزات و مصالح
حال بر اساس نقشه‌ها، اطلاعات پیش فرض و تجربه‌های حاصل از پروژه‌های گذشته فهرستی از انواع و مقادیر مصالح مورد نیاز تهیه می‌شود که این لیست شامل مصالح اصلی و مصالح تکمیلی پروژه است؛ بر این اساس نوع و مقدار تجهیزات لازم برای انجام کار نیز مشخص می‌شود که شامل ماشین آلات، ابزارآلات و تجهیزات ایمنی است.
مشخصات فنی تجهیزات و مصالح
با توجه به عملکردی که هر کدام از تجهیزات یا مصالح دارد، جایی که از آن‌ها استفاده می‌شود، بودجه کارفرما، ابعاد پروژه، نظر متخصصان پروژه، استفاده از نرم‌افزارهای محاسباتی و… مشخصات فنی تجهیزات و مصالح مورد بررسی قرار می‌گیرد.
زمان‌بندی ساخت‌و‌ساز
زمان بندی ساخت و ساز به معنای برنامه ریزی دقیق برای انجام مراحل و فعالیت‌های مختلف یک پروژه ساختمانی است. این برنامه معمولاً شامل تعیین زمان‌بندی برای هر فعالیتی، تطبیق دامنه، زمان، هزینه و کیفیت پروژه در یک تقویم با زمان بندی دقیق می‌باشد. برای انجام زمان بندی، معمولاً مراحل زیر مورد توجه قرار می‌گیرد: شناسایی فعالیت‌ها، تعیین مدت زمان مورد نیاز برای هر فعالیت، ترتیب و وابستگی‌ها و در نهایت تهیه یک جدول زمانی کلی برای پروژه.
برآورد نیروی انسانی مورد نیاز برای اجرای پروژه
برآورد نیروی انسانی مورد نیاز برای اجرای یک پروژه، معمولاً به عوامل مختلفی وابسته است، از جمله نوع پروژه، اندازه آن، مهارت‌های لازم برای اجرای بخش‌های مختلف پروژه و بودجه مورد نظر کارفرما.
برای این کار، نیاز به تجزیه و تحلیل نیازها و پیش‌بینی تعداد افراد، مهارت‌ها و شایستگی‌های آنهاست. همچنین، هزینه کل نیروی انسانی شامل مالیات، بیمه و سایر هزینه‌ها نیز باید در نظر گرفته شود. فنون کارسنجی باعث می‌شود تا نیروی انسانی مورد نیاز را بر اساس استانداردهای ملی و بین‌المللی برآورد کنیم.
در آخر باید بدانیم در تمام مراحل برآورد و ریزمتره مراحل زیر انجام می‌شود:
- تحلیل اولیه پروژه
شناسایی نوع سازه و جزئیات آن از طریق بررسی نقشه‌ها و اسناد پروژه
- جمع‌آوری اطلاعات
تحلیل نیازهای پروژه با بررسی مشخصات فنی و اطلاعات مربوط به مصالح، تجهیزات و نیروی کار مورد نیاز
- برآورد متراژ
استفاده از دانش فنی متخصصان و نرم‌افزارهای طراحی برای محاسبه حجم و متراژ اجزای مختلف سازه از جمله: سقف، پایه، دیوار و…
- تهیه فهرست مصالح و تجهیزات
تهیه لیستی از نوع و مقدار مصالح و تجهیزات مورد نیاز
- برآورد هزینه
با محاسبه هزینه‌های هرکدام از مصالح، تجهیزات و خدمات هزینه کل پروژه پیش از انجام آن محاسبه خواهد شد.
- زمان‌بندی
با تعیین زمان لازم برای انجام هر مرحله از کار برنامه زمان‌بندی پروژه تهیه می‌شود.
- جمع‌بندی و تهیه گزارش نهایی
تجزیه و تحلیل دقیق برآوردها و هزینه‌ها برای ارائه گزارش به مدیر پروژه یا کارفرما
- بازنگری و اصلاح
بررسی و اصلاح برآوردها و انجام ویرایش درصورت نیاز و تطابق دادن برآوردها با تغییرات محتمل در روند پروژه.